Ergebnisse | Bibliografie der Benelux-Grenzgeschichte

UNFRIED, Martin, 2025. Grenzüberschreitende Daseinsvorsorge in der Euregio Maas-Rhein. Was kann die Euroregion Pro Europa Viadrina lernen? In: Peter ULRICH, Norbert CYRUS und Jarosław JAŃCZAK (Hrsg.), Grenzüberschreitende Daseinsvorsorge. Stand und Perspektiven in europäischen Verflechtungsräumen. Wiesbaden: Springer VS. S. 381–401. Räume – Grenzen – Hybriditäten

Abstract: „Die euregionalen Partner in der Euregio Maas-Rhein, am Dreiländereck Deutschland/Niederlande/Belgien, haben in den letzten Jahrzehnten viel Erfahrung gesammelt beim Aufbau von Netzwerken im Bereich der öffentlichen Dienstleistungen. Der Artikel stellt wesentliche Netzwerke vor, wobei ausführlicher eingegangen wird auf die Entwicklungen im Bereich der Notfallrettung und der Gesundheitsversorgung, des öffentlichen Nahverkehrs und der Wohnungsmarktpolitik.“

VANBUSSEL, Jef, 2024. De bewaking van de Dodendraad in Limburg en de Antwerpse Kempen. Een blik achter de schermen. Limburg. Het Oude Land van Loon. 2024. Bd. 103, Nr. 3, S. 240–267

BEAUMONT, Eddy de, 2023. Maastrichtse industriëlen en het Belgische annexisme in de jaren 1918–1919. Studies over de sociaal-economische geschiedenis van Limburg/Jaarboek van het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg. 2023. Bd. 68, S. 112–143. DOI https://doi.org/10.58484/ssegl.v68i18462

Abstract: „During and immediately after the First World War the Belgian government developed plans to annex parts of the Netherlands after the war, such as the province of Limburg. How did industrialists in the capital Maastricht respond to these Belgium goals? In this article, I explore the perspectives of an industrialist, a state detective and an economist in this matter. The industrialist was a fierce opponent of annexation, while the state detective was convinced that annexionists, those who were in favour of annexation, should mainly be found among major industrialists. The economist, on the other hand, did not rule out the possibility that some of Maastricht’s traders and industrialists would prefer a connection with Belgium. How did they come to these conclusions and to what extent did their considerations and other sources provide an answer to the research question of this article? Taking both gossip and facts into account, we may conclude that indeed there could have been traders and industrialists who supported the Belgian aspirations and preferred to join Belgium. However, the general claim that, in Maastricht especially, major industrialists were in favour of annexation lacks any factual evidence.“

MÖLICH, Georg, 2021. „Gemeinsame Ordnungen“ oder „Grenzen“ - Historiker und der Begriff des Rheinlandes vor dem Ersten Weltkrieg. Justus Hashagen (1877–1961) im Kontex. In: ARBEITSKREIS FÜR HISTORISCHE KULTURLANDSCHAFTSFORSCHUNG IN MITTELEUROPA (Hrsg.), Les pays de l’entre-deux. Übergangsräume - Grenzregionen - Konfliktzonen. Mit Beiträgen der Jahrestagung 2019 in Saarbrücken. Bonn: Selbstverlag ARKUM e.V. S. 291–306. Siedlungsforschung, 38

PIETSCH, Folkmar, 2021. Partnerschaft der kurzen Wege. Fünfzig Jahre Jumelage zwischen Wegberg, Echt (NL) und Maaseik (B). Heimatkalender des Kreises Heinsberg. 2021. S. 200–206

XHONNEUX, Jean-Louis, 2021. Du projet Gilson à l’annexion des Fourons au Limbourg. 50 ans d’annexion au Limbourg. Savez-vous encore comment s’est arrivé ? Fourons

UNFRIED, Martin, Lavinia Susan Josephine KORTESE und Anouk BOLLEN-VANDENBOORN, 2020. The Bottom-Up Approach. Experiences with the Impact Assessment of EU and National Legislation in the German, Dutch and Belgian Cross-Border Regions. In: Eduardo MEDEIROS (Hrsg.), Territorial Impact Assessment [online]. Cham: Springer. S. 103–121. Advances in Spatial Science. Verfügbar unter: https://doi.org/10.1007/978-3-030-54502-4_6

Aus den Verlagsangaben: „Considering the myriad cross-border regions that the EU counts, it is impossible for the European Commission to map detailed territorial cross-border effects in all of the EU’s border regions for the impact assessments it conducts. National governments also face obstacles when seeking to cohesively integrate cross-border impact assessments in the existing frameworks that they use to assess the impact of new legislative, policy and enforcement measures. Even border regions or cross-border entities themselves face challenges in implementing impact assessments in their own territories. Despite the need for structural analyses of the border effects of newly adopted legislation and legislation under review, in terms of policy and enforcement, there are issues regarding the availability of academic resources, relevant tools and know-how. For the last couple of years, researchers from Maastricht University have been assessing as a bottom up exercise the potential effects of legislative proposals on the specific Dutch/German and Dutch/Belgium cross-border territories. This article presents the methodology used and the experiences gained from 2016 to 2019 by highlighting a number of interesting cases. It also offers future ideas for conducting similar “bottom-up” regulatory territorial impact assessments in cross-border regions.“

View on doi.org

ARIJS, Karen, 2017. Vormen van regionaal bewustzijn en nationale identiteit in Belgisch- en Nederlands-Limburg 1866–1938. Hilversum: Verloren. Maaslandse monografieën, 82. ISBN 978-90-8704-648-4

„In 1839 gingen Nederland en België uit elkaar. Sindsdien waren er twee provincies met de naam Limburg en de rivier de Maas werd een staatsgrens. Karen Arijs onderzoekt of zich na het ontstaan van de beide Limburgen een grensoverschrijdend regionaal bewustzijn heeft ontwikkeld. Vonden de bewoners aan weerskanten van de Maas dat zij meer met elkaar waren verbonden dan met andere Belgen/Vlamingen respectievelijk Nederlanders/rooms-katholieken? Voelden zij zich meer verbonden met hun streek (Groot-Limburg) dan met hun land? De vraag wordt uitgewerkt aan de hand van koninklijke bezoeken, herdenkingen, historische optochten en andere openbare feestelijkheden in Hasselt, Tongeren en Maastricht. De belangrijkste conclusie van het onderzoek is dat er van interregionaal bewustzijn geen sprake was. Het grensoverschrijdend regionalisme, dat gelooft in een tijdloze toestand van 'samen horen', is een hedendaags idee.“

KNOTTER, Ad, 2016. Zo dicht bij elkaar, maar toch heel anders. Eigendomsverhoudingen, productie en werkgelegenheid in de vier mijnbouwgebieden in het Maas-Rijngebied. Studies over de sociaal-economische geschiedenis van Limburg/Jaarboek van het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg. 2016. Bd. 61, S. 108–135. DOI https://doi.org/10.58484/ssegl.v61i12431

BRÜLL, Christoph, 2015. Europäische Integration und Europa der Regionen. Überlegungen zur Geschichte der grenzüberschreitenden Zusammenarbeit in den Beziehungen Belgiens und Nordrhein-Westfalens. Geschichte im Westen [online]. 2015. Bd. 30, S. 127–143. Verfügbar unter: http://www.brauweiler-kreis.de/wp-content/uploads/2019/12/GiW-30_Br%C3%BCll.pdf

View on www.brauweiler-kreis.de

WAELE, Maria de, 2015. Pierre Nothomb, het comité de politique nationale en de Belgische annexionistische campagne tijdens en na de Eerste Wereldoorlog. Studies over De Sociaaleconomische Geschiedenis Van Limburg/Jaarboek Van Het Sociaal Historisch Centrum Voor Limburg. 2015. Bd. 60, S. 116–147. DOI https://doi.org/10.58484/ssegl.v60i12402

ARIJS, Karen, 2014. „Die aan ‘t verleden raakt kan altijd tooveren“. Twee standbeelden voor Hendrik van Veldeke. Lokaal initiatief en Limburgse identiteit. Studies over de sociaal-economische geschiedenis van Limburg/Jaarboek van het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg. 2014. Bd. 59, S. 81–104. DOI https://doi.org/10.58484/ssegl.v59i12408

KNOTTER, Ad, 2014. Changing Border Regimes. Mining, and Cross-border Labor in the Dutch–Belgian–German Borderlands, 1900–1973. Journal of Borderlands Studies. 2014. Bd. 29, Nr. 3, S. 375–384. DOI https://doi.org/10.1080/08865655.2014.938969

„In this article the incidence of cross-border commuting to the mining districts in the Belgian–Dutch–German borderlands, known today as the Euregion Meuse-Rhine, will be related to the impact of state borders in different periods. Cross-border labor was closely related to changing border regimes based on uneven economic development, (un)familiarity, and the policy impact of powerful institutions like the state and the church. The main argument is that after the First World War in Dutch Limburg a conscious policy to control the labor force and bind them to mining in the region was relatively successful. Discrepancies in wages and employment opportunities led to border-crossing during restricted periods and for specific groups of workers only.“

JANSSEN, Herman (Hrsg.), 2013. Hoogspanning aan de Belgisch-Nederlandse grens. De Eerste Wereldoorlog aan de rijksgrens met Baarle. Baarle-Hertog: Heemkundekring Amalia van Solms Baarle-Hertog-Nassau. ISBN 978-90-74945-00-4

LIEMANN, Bernhard, 2013. Living on the edge. Comparative research on German, Belgian and Dutch border towns at war (1914–1919). In: Krijn THIJS und Rüdiger HAUDE (Hrsg.), Grenzfälle: Transfer und Konflikt zwischen Deutschland, Belgien und den Niederlanden im 20. Jahrhundert. Heidelberg: Synchron. S. 141–148. Amsterdam German studies, 4. ISBN 978-3-939381-59-4

RUTTEN, Willibrord, 2013. The impact of boundaries on cross-border mobility and migration in the Liège-Limburg area (19th–20th centuries) as retrieved from population records. In: Els HERREBOUT (Hrsg.), Internationales Archivsymposion in Luxemburg (2012). Grenzüberschreitende Migration und Archive. Annalen, mit einem Nachtrag zum Symposion Lüttich (2011) Erster Weltkrieg. Brüssel: Generalstaatsarchiv. S. 77–88. Miscellanea archivistica. Studia, 207

EKAMPER, Peter und Frank van POPPEL, 2012. Liefde met en zonder grenzen. De geografische horizon van huwelijkspartners in Limburg in de negentiende en vroege twintigste eeuw. Studies over de sociaal-economische geschiedenis van Limburg/Jaarboek van het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg. 2012. Bd. 57, S. 79–103. DOI https://doi.org/10.58484/ssegl.v57i12420

LIEMANN, Bernhard, 2012. Small towns in the Great War. German, Belgian and Dutch perspectives from the border region compared (1914–1919). In: Els HERREBOUT (Hrsg.), Internationale Archivsymposien in Ede (NL) (2010) und Lüttich (B) (2011) – Annalen. Brüssel. S. 203–209. Miscellanea Archivistica. Studia, 204

STASSEN, Albert, 2012. Les lois linguistiques. Le rattachement des Fourons au Limbourg, déjà un demi siècle. Fourons-Saint-Martin: Action fouronnaise

BOOGARD, Jac van den, Luise CLEMENS, Armin HEINEN, Johanna JANTSCH, Herbert RULAND und Anika SCHLEINZER (Hrsg.), 2008. Grenz-Controle, Grens-Kontrolle. Aachen, Eupen, Maastricht - oral histories. Remscheid: Gardez!-Verlag. ISBN 978-3-89796-195-1