Ergebnisse | Bibliografie der Benelux-Grenzgeschichte

BRAUER, Jan, 2022. Over de grens. De sociaal-politieke dynamiek in de Nederlands-Duitse grensregio’s, 1930–1940. ISBN 978-90-8704-977-5

Inhaltstext: „Meteen na de machtsovername van de nationaalsocialisten in Berlijn, begin 1933, kwam een Duitse vluchtelingenstroom naar Nederland op gang. Ook nazi-propaganda drong de grens over en dat zorgde voor grove grensschendingen, ontvoeringen en schietpartijen. Douaniers en politie in de Nederlandse grensplaatsen waren druk met het handhaven van de rust en orde. Zo werd de Nederlandse grensstreek het werkterrein van het verzet van honderden Duitse emigranten tegen het nazi-bewind; de Gestapo achtervolgde dit Exil-verzet tot op Nederlandse bodem. Bovendien infiltreerde het Derde Rijk steeds dieper Nederland in, om de bijna honderdduizend Duitse Volksgenossen, die hier vaak al jaren woonden en werkten, te disciplineren en te mobiliseren voor de nationaalsocialistische revolutie. Ook kwamen er vanaf 1935 sluwe cultuur-politieke programmas over de grens om de stamverwante Nederlanders te bewerken, gericht op uiteindelijke inlijving in het Derde Rijk en het uitvlakken van die Nederlands-Duitse grens. Hoe reageerde Den Haag op dit grensoverschrijdende politiek activisme in de periferie, werden deze Gestapo-agenten en NSDAP-propagandisten opgepakt?Op basis van Nederlandse en Duitse archieven geeft historicus Jan Brauer vanuit verschillende perspectieven, grensplaatsen en grensgangers, een levendige schets van de sociaal-politieke turbulentie in de grensregio vanaf 1930. Hij beschrijft enigszins vergeten geruchtmakende grenskwesties en trekt lijnen naar het Duitse bezettingsbewind van na mei 1940. Hij laat zien dat de grenssamenleving vanaf 1933 in rap tempo politiseerde, waardoor de grensbewoners veel eerder dan de rest van Nederland werden geconfronteerd met de ruwe en bedreigende realiteit van het Derde Rijk. In politiek spannende tijden spelen juist aan de staatsgrens bij uitstek universele themas rond nationaliteit en identiteit.“

BRAUER, Jan, 2014. Over de grens. Verzet en verraad in de grensregio Nijmegen-Kleef 1930–1940. Jaarboek Numaga. 2014. Bd. 61, S. 40–69

BRAUER, Jan, 2015. Spanning aan de grens in de regio Venlo. Grensincidenten, nazi´s en verzet midden jaren ´30. Venlose Katernen. 2015. Bd. 21, S. 1–40

BRAUER, Jan, 2015. Spanning aan de grens in Belfeld. De familie Feller achtervolgd door de Gestapo, 1936–1945. Jaarboek Maas- en Swalmdal. 2015. Bd. 34, S. 4–21

BRAUER, Jan, 2016. „Hier wonen wondervolle mensen“. Joodse vluchtelingen in Reuvers klooster. Jaarboek Maas- en Swalmdal. 2016. Bd. 35, S. 56–61

BRAUER, Jan, 2018. Knokken met de nazi´s in de Nieuwstraat. Politieke grensincidenten in Kerkrade tussen 1933 en 1940. MijnStreek. Historisch magazine voor Parkstad Limburg. 2018. Bd. 2, S. 4–11

BRAUER, Jan, 2018. „Willkommen in Holland!“ De opvang van Joodse vluchtelingen in Nijmegen 1933–1940. Jaarboek Numaga. 2018. Bd. 65, S. 102–121

BRAUER, Jan, 2023. Op de bres voor het „Deutschtum“ in Limburg (1933–1940). Studies over de sociaal-economische geschiedenis van Limburg/Jaarboek van het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg. 2023. Bd. 68, S. 144–173. DOI https://doi.org/10.58484/ssegl.v68i18465

„Borders engender cultural and socio-political interaction between states. Especially in border regions, issues of nationality and identity sharpen in times of political tension. As early as 1933, for instance, Limburg faced strong influence of the rising National Socialist Third Reich, partly because of the many thousands of German migrants - ‘Rijksduitsers’ - who lived and worked there. Fierce propaganda and intimidation had to activate these so-called ‘Volksgenossen’, but in addition, the Limburgers, as ‘race-Germans’, also belonged in this Reich, according to Berlin. They had strayed from Deutschtum and had to be reclaimed with the use of propaganda. This early invasive socio-political influence process – a clear prelude to the occupation years ‘40-45’ – is examined in this article from German and Dutch sources. What was the impact on the daily lives of border residents, who traditionally fostered close ties with neighbours across the border? To answer this question, this article presents new cross-border regional research in the periphery of Limburg as a contribution to the broader historiography of Dutch WWII-history.“

BRAUER, Jan, 2017. Spannung und Widerstand an der niederländischen Grenze 1930–1940. Exil, Widerstand und niederländische Unterstützung. Zwei Beispiele in der Region Kleve-Nijmegen. In: Viktoria E. FRANKE (Hrsg.), Dies- und jenseits der Grenze. Translokale Prozesse und ihre Einwirkung auf den deutsch-niederländischen Grenzraum. Würzburg: Königshausen & Neumann. S. 61–82. Deutsche Chronik, 61. ISBN 978-3-8260-6263-6

BRAUER, Jan, 2016. Grenskloosters en de naderende Klostersturm. Religieuzen en de eerste confrontaties met de nazi-staat langs de Nederlandse grens tussen 1930 en 1940. In: Chris DOLS, Joep van GENNIP und Lennert SAVENIJE (Hrsg.), Dienstbaar onder vuur. Religieuzen en de Tweede Wereldoorlog. Hilversum: Uitgeverij Verloren. S. 49–76. Metamorfosen, 12

BRAUER, Jan, 2016. Aan de Hollands-Duitse stamtafel. Het Consulaat der Nederlanden in Kleef in roerige tijden 1920–1960. In: Dolly VERHOEVEN, Maarten GUBBELS, Marc WINGENS und Simon van den BERGH (Hrsg.), Gelderland grensland. 2000 jaar verdeeld en verbonden. Nijmegen: Vantilt. S. 166–176

Ihre Suche

Ergebnisse 11 Einträge

Erkunden

Staat

Kreis, Region, Provinz, Teilstaat o.ä.

Ort, Gemeinde

Zeitabschnitt

Thema

Eintragsart

Online-Quelle